Celem zmian w Ustawie o VAT jest implementacja zmienionych pod koniec 2018 roku przepisów wykonawczych do Dyrektywy Rady 2006/112 (quick fixes), skupiające się przede wszystkim na wprowadzeniu jednolitych zasad opodatkowania transakcji transgranicznych. Zmiany muszą zostać wprowadzone do krajowych przepisów przed końcem roku, a zaczną obowiązywać 01.01.2020 r.
Transakcje łańcuchowe
- Transakcje łańcuchowe, to transakcje w których uczestniczy kilka podmiotów dokonujących dostawy tego samego towaru, a pierwszy podmiot wydaje towar ostatniemu w kolejności nabywcy, przy czym towar ten jest przemieszczany pomiędzy państwami członkowskimi. W obecnym stanie prawnym wśród państw członkowskich istnieje bardzo niejednolita praktyka w zakresie ustalenia która z transakcji jest transakcją krajową (podlegającą opodatkowaniu VAT) a która WDT (0%) – tak zwaną transakcją ruchomą. Do tej pory brane było pod uwagę kto organizuje dostawę, jakie są warunki Incoterms oraz kto i kiedy otrzymuje prawo do rozporządzania towarem jak właściciel.
- W wyniku zmian zostanie wprowadzona zasada ogólna, zgodnie z którą transport towarów będzie można przypisać tylko jednej dostawie w ramach występującego łańcucha transakcji – transakcja ruchoma zostanie automatycznie przyporządkowana pierwszej dostawie zrealizowanej na rzecz pośrednika. Wyjątek nastąpi, gdy podmiot pośredniczący przekaże swojemu dostawcy numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych nadany mu przez państwo członkowskie, z którego towar jest transportowany lub wysyłany – w takim wypadku transakcja ruchoma zostanie przypisana dostawie towaru dokonanej przez ten podmiot.
- W związku z tymi zmianami wygaśnie moc ochronna otrzymanych w zakresie transakcji łańcuchowych interpretacji indywidualnych.
Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
Wprowadzony zostanie obowiązek, zgodnie z którym przy transakcji wewnątrzwspólnotowej zastosowanie stawki 0% będzie uzależnione od:
-
Posiadania co najmniej dwóch niesprzecznych ze sobą dokumentów, potwierdzających wysyłkę lub transport, wydanych przez dwa niezależne od siebie nawzajem, od sprzedawcy i od nabywcy podmioty. Dowodami takimi mogą być dokumenty z dwóch grup:
-
Grupa I np. podpisany list przewozowy CMR, konosament, faktura za towarowy przewóz lotniczy lub faktura od przewoźnika
-
Grupa II: dowód ubezpieczenia w odniesieniu do wysyłki lub transportu towaru lub dokumenty bankowe potwierdzające zapłatę za wysyłkę lub transport towarów, dokumenty urzędowe wydane przez organ władzy publicznej (np. notariusza), potwierdzające przybycie towarów do państwa członkowskiego przeznaczenia, poświadczenia odbioru wystawionego przez podmiot prowadzący magazyn w państwie przeznaczenia.
-
Ponadto, jeżeli towary będą wywożone przez nabywcę lub przez osobę trzecią działającą na jego rzecz, to dodatkowo sprzedawca będzie musiał pozyskać od nabywcy towarów oświadczenie potwierdzające fakt wywiezienia towarów poza terytorium Polski oraz wskazującego państwo członkowskie przeznaczenia towarów. Takie pisemne oświadczenie będzie musiało zawierać: datę wystawienia; nazwę lub imię i nazwisko oraz adres nabywcy; ilość i rodzaj towarów; datę i miejsce przybycia towarów; w przypadku dostawy środków transportu – numer identyfikacyjny środków transportu oraz identyfikację osoby przyjmującej towary na rzecz nabywcy.
-
Nabywca będzie musiał dostarczyć sprzedawcy takie pisemne oświadczenie do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła dostawa.
-
Podania numeru identyfikacyjnego pod którym w innym państwie członkowskim zarejestrowany jest nabywca towarów.
Ciężar udowodnienia, że do WDT nie doszło, gdy podatnik dysponuje odpowiednimi dokumentami, ciążyć będzie na organach podatkowych. Jeśli jednak taką okoliczność organ ten wykaże, wówczas podatnik nie będzie miał prawa do zastosowania 0% stawki VAT dla WDT.
Magazyny konsygnacyjne
-
Procedura call-off stock umożliwia uniknięcie obowiązku rejestracji do VAT w innym państwie członkowskim, w sytuacjach, gdy towary są przemieszczane przez podatnika do innego państwa UE z intencją ich dostawy dla konkretnego klienta, jednak pozostają własnością dostawcy. Klient odbiera towar ze składu dopiero gdy zaistnieje taka potrzeba i wtedy ma miejsce dostawa towaru. Ułatwienie polega na wykazaniu WNT przez nabywcę towarów w miejscu transakcji, w której bez procedury dostawca byłby zarejestrowany do VAT w państwie dostawy i wykazał WNT a następnie dostawę krajową na rzecz nabywcy.
-
Dotychczasowy brak zharmonizowanych przepisów wewnątrz krajów członkowskich dotyczących magazynów call-off stock prowadził do konieczności każdorazowego ustalania, czy dany kraj stosuje uproszczenie i na jakich zasadach, co prowadziło do dezinformacji i błędnych rozliczeń.
-
Dyrektywa zakłada, że przemieszczenie towarów własnych w ramach magazynów konsygnacyjnych nie będzie traktowane jako dostawa towarów. WDT u nabywcy i WNT po stronie nabywcy powstanie w momencie, w którym prawo do dysponowania towarem jak właściciel zostanie przeniesione na klienta.
-
Jeżeli po upływie 12 miesięcy od przesunięcia towaru nie nastąpi dostawa na rzecz „planowanego” klienta – dostawca jest zobowiązany wykazać WNT towarów własnych w kraju przemieszczenia.
-
Aktualnie krajowe przepisy umożliwiają stosowanie regulacji dotyczących magazynów call-off stock wyłącznie w odniesieniu do towarów, które są wykorzystywane do produkcji lub świadczenia usług. Nowelizacja dyrektywy rozszerza działanie magazynów konsygnacyjnych także dla handlu, co przypuszczalnie znacznie zwiększy popularność stosowania tego mechanizmu wśród podatników.
